Kategoria: Zdrowie seniora
Ocena czytelników: 5
Choroby oczu to jeden z częstych problemów u osób starszych. A co za tym idzie, często w swojej codziennej pracy spotykają się z nimi opiekunki. Wśród chorób oczu znajdują się także zaćma i jaskra. Te schorzenia, nieleczone, mogą prowadzić do poważnych powikłań, a nawet utraty wzroku.
Opiekunka seniora powinna być świadoma objawów i ryzyka tych chorób. Dzięki temu może szybko zareagować i pomóc swoim podopiecznym zaplanować wizytę u lekarza. W tym artykule omówimy przyczyny i objawy jaskry i zaćmy u seniorów. Poznamy także sposoby ich leczenia i różnice między tymi schorzeniami.
Zaćma, inaczej katarakta, to choroba polegająca na zmętnieniu soczewki. Najczęściej występuje pod postacią zaćmy starczej. Oznacza to, że spowodowana jest naturalnym procesem starzenia się oka, a dokładniej właśnie soczewki.
Soczewką określamy przezroczystą, elastyczną część oka, której zadaniem jest skupianie światła na siatkówce. Wraz z wiekiem ulega ona starzeniu i staje się bardziej żółta lub też brunatna. W takim stanie soczewka przepuszcza do oka zbyt małą ilość promieni i powoduje problemy ze wzrokiem.
Opiekunka w Niemczech często musi mierzyć się w swojej codziennej pracy z objawami zaćmy u seniorów. Warto więc szerzej poznać ten problem i dowiedzieć się, jak możemy pomagać.
Istnieją różne rodzaje zaćmy. Choć choroba kojarzona jest głównie ze starzeniem się oka, możemy spotkać się także z innymi postaciami. Duża część pacjentów z zaćmą to osoby starsze. Jednak może ona spotkać także osoby młode, a nawet dzieci.
Poznaj rodzaje tej choroby, a poniżej przedstawimy także przyczyny i objawy zaćmy u seniorów.
Podział zaćmy jest bardzo obszerny. Może to być podział zarówno na rodzaje zaćmy, jak i według miejsca lokalizacji zmian soczewki.
Diagnozy rodzaju zaćmy zawsze musi dokonać lekarz specjalista.
Najczęstsze przyczyny zaćmy to:
W grupie ryzyka pojawienia się zaćmy są przede wszystkim:
To schorzenie jest najczęstszą przyczyną utraty wzroku u osób starszych. Zanim jednak to nastąpi, choroba wykazuje szereg objawów, które powinniśmy skonsultować z lekarzem. Pierwszym objawem jest zazwyczaj pogorszenie ostrości widzenia. Ma to związek ze zmętnieniem soczewki oka.
Pacjenci z tą chorobą mogą mieć także problemy z oceną odległości. Objawy zaćmy u seniorów wiążą się także z pogorszonym widzeniem w ciemnych pomieszczeniach. Pacjenci mogą doznawać również oślepienia przez intensywne źródła światła.
Dzięki znajomości objawów zaćmy u seniora opiekunka może rozpoznać pierwsze objawy tej choroby. Co robić, gdy zauważymy u osoby starszej pogorszenie wzroku? Warto pomówić z podopiecznym lub jego rodziną o problemie i zaproponować wizytę u lekarza.
Sprawdź także inne nasze porady zdrowotne. Dowiedz się, jak zatrzymać biegunkę u starszej osoby.
Objawy zaćmy u seniorów i nie tylko to między innymi pogorszenie obrazu. U osób z zaćmą obraz staje się zamazany i niedokładny. Mogą skarżyć się na pogorszenie ostrości wzroku czy na przykład zmianę widzianych kolorów. Barwy stają się mniej nasycone i przygaszone.
Czy można wyleczyć zaćmę bez operacji? Choroba nie podlega leczeniu farmakologicznemu. Jednym skutecznym sposobem na jej wyleczenie jest zabieg.
Zabieg polega na usunięciu zmętniałej soczewki oka i zastąpieniu jej nową, sztuczną soczewką wewnątrzgałkową. Soczewka nie jest wyczuwalna dla pacjenta i z powodzeniem zastępuje naturalny element. Operacja zaćmy najczęściej jest zabiegiem w znieczuleniu miejscowym.
Dzięki nowoczesnym technikom chirurgicznym pacjenci po operacji zaćmy mogą uzyskać lepszą ostrość widzenia niż przed zabiegiem. Zabiegi usuwania zmętniałej soczewki są bezpieczne i nieinwazyjne, warto więc nie zwlekać z ich wykonaniem.
Jaskra jest schorzeniem oczu, które nieleczone może doprowadzić do całkowitej utraty wzroku przez pacjenta. W przeciwieństwie do zaćmy skutki jaskry mogą okazać się nieodwracalne.
Choroba uszkadza nerw wzrokowy, co w efekcie może prowadzić do jego zaniku. Zmiany powodowane przez jaskrę mogą prowadzić do ślepoty.
Jaskra jest chorobą, która przez długi czas może nie wykazywać większych objawów. Dowiedz się, na co zwrócić uwagę, aby uniknąć jej skutków. W pracy opiekunki osób starszych ta wiedza jest szczególnie ważna. Jaskra bardzo często dotyka właśnie osób starszych.
Jaskra może przybrać kilka różnych form. Choroba może wystąpić także w formie wtórnej, pourazowej czy młodzieńczej. Specjaliści wyróżniają dwa rodzaje jaskry:
Jaskra wtórna jest wynikiem innych chorób oka lub stanów patologicznych, które wpływają na ciśnienie wewnątrzgałkowe. Przyczyną jaskry wtórnej mogą być na przykład choroby zapalne czy zwyrodnieniowe.
Przyczyna jaskry pierwotnej, czyli jaskry otwartego kąta, nie jest do końca poznana. Istnieją pewne czynniki ryzyka, które zwiększają szanse na rozwinięcie się jaskry pierwotnej.
Czynniki ryzyka wystąpienia jaskry to przede wszystkim:
Jednym z czynników wzmagających ryzyko zaćmy jest również nadciśnienie tętnicze. Zobacz, jak powinno wyglądać prawidłowe ciśnienie i puls u osób starszych.
Choroby wieku starczego często dają różne specyficzne objawy. To dzięki nim wiadomo, że czas umówić naszego podopiecznego do lekarza specjalisty. W przypadku jaskry może być jednak nieco inaczej. W przeciwieństwie do zaćmy choroba bywa podstępna i przez długi czas może nie dawać żadnych objawów.
Najlepszym sposobem na szybkie wykrycie jaskry jest regularne odwiedzanie okulisty.
U osób chorujących na jaskrę mogą wystąpić zaburzenia widzenia obwodowego. Oznacza to, że pacjent może mieć problemy z dostrzeganiem obiektów znajdujących się poza centrum pola widzenia.
Osoby mają wrażenie patrzenia przez tunel. Dostrzegają to, co dzieje się w centrum. Umykają im jednak obiekty znajdujące się na bokach, dole lub górze.
W przeciwieństwie do zaćmy, w jaskrze mamy możliwość leczenia innego niż zabieg czy operacja. W tej chorobie dążymy do obniżenia ciśnienia wewnątrzgałkowego. Jest to możliwe za pomocą terapii farmakologicznej, a także zabiegów chirurgicznych i laserowych. Każdy przypadek musi jednak zostać indywidualnie rozpatrzony przez lekarza.
Leczenie może rozpocząć się od środków farmakologicznych, które obniżą ciśnienie. Jeśli jednak efekt okaże się niezadowalający, lekarz może zaproponować dodatkowo zabieg laserem. Do metod leczenia zaliczamy także trabekulektomię, czyli chirurgiczną operację jaskry.
Jaskra to choroba polegająca na uszkodzeniu nerwu wzrokowego. Zaćma z kolei to zmętnienie soczewki oka, często spowodowane na skutek naturalnych procesów starzenia. Najważniejsze podobieństwa i różnice między tymi schorzeniami przedstawiliśmy w tabeli.
Zaćma a jaskra: podobieństwa i różnice
Jaskra | Zaćma | |
Definicja | Choroba oczu charakteryzująca się uszkodzeniem nerwu wzrokowego. | Choroba oczu polegająca na zmętnieniu soczewki. |
Przyczyna | Wysokie ciśnienie wewnątrzgałkowe oka. Zwykle powodowane niewłaściwym odpływem płynu wodnistego. | Starzenie się, urazy mechaniczne, choroby metaboliczne lub genetyczne. |
Objawy | utrata pola widzenia bóle głowy światłowstręt zaburzenia widzenia nocnego |
zmniejszenie ostrości widzenia zaburzenia percepcji kolorów, utrata przezroczystości soczewki, problemy z oceną odległości, „olśnienia” i problemy z widzeniem w ciemności |
Rozpoznanie | pomiar ciśnienia wewnątrzgałkowego, badanie dna oka, ocena pola widzenia | badanie okulistyczne, badanie ostrości widzenia, badanie soczewki |
Leczenie | farmakoterapia, krople do oczu, laseroterapia, operacja, zmiana stylu życia | operacja usuwająca zmętniałą soczewkę i wszczepienie nowej soczewki |
Powikłania | utrata wzroku, trwałe uszkodzenie nerwu wzrokowego | zaburzenia widzenia, ryzyko infekcji, odwarstwienie siatkówki, obrzęk rogówki |
Czy choroba może być wrodzona? | TAK | TAK |
Ryzyko zachorowania po 80. roku życia | ok. 12% | ponad 50% |
Jako opiekunka osób starszych, możesz pomóc podopiecznemu ze słabym wzrokiem w następujący sposób:
Pamiętaj! Osoby z problemami ze wzrokiem potrzebują pomocy i wsparcia, aby zachować swoją niezależność i jakość życia.
Polski | Niemiecki | Fonetyka niemiecka |
jaskra | der Grüne Star | dɛr ˈɡʁyːnə ʃtaːɐ̯ |
zaćma | der Graue Star | deːɐ̯ ˈɡʁaʊ̯ə ʃtaːɐ̯ |
soczewka | die Linse | diː ˈlɪnzə |
operacja | die Operation | diː ɔpəʁaˈt͡si̯oːn |
badanie wzroku | die Augenuntersuchung | diː ˈaʊ̯ɡənʊntɐˌzʊxʊŋ |
lekarz | der Arzt | deːɐ̯ ʔaʁt͡s |
krople do oczu | die Augentropfen | diː ˈaʊ̯ɡəntʁɔpfən |
okulista | der Augenarzt | deːɐ̯ ˈaʊ̯ɡənaʁt͡s |
wzrok | das Sehkraft | diː ˈzeːkʁaft |
światło | das Licht | das lɪçt |
okulary | die Brille | diː ˈbʁɪlə |
powieka | das Augenlid | das ˈaʊ̯ɡənlɪt |
źrenica | die Pupille | diː puˈpɪlə |
odblask | der Reflex | dɛr ˈʁeflɛks |
zaopatrzenie | die Versorgung | diː fɛɐ̯zɔɐ̯ɡʊŋ |
diagnostyka | die Diagnostik | diː diaɡˈnostɪk |
leczenie | die Behandlung | diː bəˈhantlʊŋ |
laseroterapia | die Lasertherapie | diː ˈlaːzɐtɛʁapiː |
farmakoterapia | die Pharmakotherapie | diː faʁmaˌkotoːʁapiː |
rehabilitacja | die Rehabilitation | diː ʁehabilitaˈt͡si̯oːn |
chirurgia | die Chirurgie | diː kiʁuʁˈɡiː |
Należy pamiętać, że niemiecki zapis fonetyczny, zwłaszcza w przypadku dialektów, może się różnić w zależności od regionu. Podane tu zapisy są ogólnie przyjętymi standardami fonetycznymi dla języka niemieckiego.
Zaćma to choroba oka, polegająca na zmętnieniu naturalnej soczewki oka. Z czasem soczewka staje się coraz mniej przezroczysta, co powoduje pogorszenie widzenia.
Zaćma może prowadzić do znacznego upośledzenia wzroku i utrudniać wykonywanie codziennych czynności. Jedyną skuteczną metodą leczenia zaćmy jest jej chirurgiczne usunięcie i wszczepienie sztucznej soczewki.
Jaskra i zaćma to dwie różne choroby oczu, choć obie mogą prowadzić do pogorszenia wzroku. Główna różnica między nimi polega na tym, że zaćma to choroba soczewki oka. Podczas gdy jaskra dotyczy uszkodzenia nerwu wzrokowego.
Poznaj kluczową umiejętność udzielania pierwszej pomocy seniorom. Dowiedz się, kiedy i jak poprawnie stosować pozycję boczną ustaloną.
Codzienna opieka nad osobą leżącą to trudne zadanie. Od opiekunki wymaga się nie tylko pogody ducha, empatii i cierpliwości, ale też siły fizycznej. Chorego seniora nierzadko trzeba podnieść lub przenieść – a to nie wszystko. Dziś sprawdzimy, jak kompleksowo opiekować się leżącym podopiecznym. Zapraszamy do lektury!
Spis treści