Domowe sposoby na zaparcia u osób starszych • TOP 7

Czy wiesz, co zrobić, gdy senior ma zaparcia? Przygotowaliśmy dla Ciebie poradnik, który pomoże Ci zrozumieć ten powszechny problem zdrowotny.

W tym artykule omówimy przyczyny zaparć u osób starszych i skupimy się na ich zapobieganiu. Przedstawimy także proste i skuteczne domowe sposoby na łagodzenie zaparć.

Dzięki temu będziesz gotowa, aby sprostać temu wyzwaniu i pomóc podopiecznemu cieszyć się życiem.

Czym są zaparcia?

U zdrowego człowieka regularne oddawanie kału powinno przebiegać bez problemów i być całkowicie naturalne. Osoba zdrowa powinna mieć codzienne wypróżnienia lub w miarę regularne, z zachowaniem pewnego rytmu. Nie ma ściśle określonej liczby, ale istotne jest, żeby było to dla danej osoby normalne.

O zaparciach mówimy natomiast, gdy ilość wypróżnień jest mniejsza niż 3 razy tygodniowo.

Zaparcia są problemem, który dotyka zwłaszcza osoby starsze. Termin ten odnosi się do trudności w regularnym opróżnianiu jelit. Prowadzi to do rzadkiego, trudnego lub niepełnego wypróżniania. Charakteryzują się rzadko występującymi i twardymi stolcami oraz utrudnionym procesem wypróżniania. Jest to schorzenie, które może powodować ogromny dyskomfort fizyczny i psychiczny.

Zaparcia mogą występować zarówno w formie ostrej, jak i przewlekłej.

Rodzaje zaparć

Na stronie Narodowego Centrum Edukacji Żywieniowej możemy znaleźć podział zaparć na trzy rodzaje:

• Zaparcia o podłożu psychicznym. Wynikają głównie z czynników o podłożu emocjonalnym lub psychologicznym, np. stres.
• Zaparcia czynnościowe. Dochodzi do zaburzeń w jelicie grubym. Powodem może być zła dieta lub przyjmowaniem leków.
• Zaparcia spowodowane chorobami. Występujące w przebiegu niektórych schorzeń, np. choroba Crohna czy cukrzyca.

Zaparcia u seniora - objawy

Zaparcia to nie tylko problem z wydalaniem stolca, ale szereg innych objawów, które utrudniają życie seniora. Poznaj objawy, które mogą wskazywać na występowanie zaparć u Twojego podopiecznego:

• uczucie niepełnego opróżnienia jelit,
• dokuczliwe wzdęcia,
• gazy,
• bóle głowy,
• odbijanie,
• niesmak w ustach,
• bóle głowy,

Najczęstsze przyczyny zaparć u seniorów

Istnieje wiele różnych czynników, które mogą przyczyniać się do występowania zaparć u osób starszych. Aby lepiej zrozumieć tę kwestię, przygotowaliśmy listę najczęstszych przyczyn. Zachęcamy do zapoznania się z nimi. Lepsze zrozumienie przyczyn może pomóc w łagodzeniu zaparć u Twoich podopiecznych.

Najczęstsze przyczyny zaparć u seniorów:

1. Niewystarczające spożycie błonnika: Brak wystarczającej ilości błonnika w diecie może prowadzić do zaparć. Błonnik pomaga w utrzymaniu regularności wypróżnień i zapewnia miękki stolec.
2. Niewystarczające nawodnienia: Mała ilość wody może spowodować nadmierne utwardzenie stolca.
3. Brak aktywności fizycznej: Niska aktywność fizyczna może spowolnić perystaltykę jelit. Regularna aktywność fizyczna może pomóc pobudzić trawienie i regulować ruchy jelit.
4. Skutki uboczne niektórych leków: Niektóre leki mogą powodować zaparcia jako skutek uboczny. Ewentualnej zmiany leku zawsze powinien dokonywać lekarz prowadzący.
5. Choroby przewodu pokarmowego: Zaparcia mogą być spowodowane przez uchyłki jelita grubego, żylaki odbytu czy choroba Crohna.
6. Styl życia: Palenie papierosów, alkohol oraz stres zwiększają ryzyko zaparć u seniorów.

Zaparcia u osób starszych: jakie mogą być konsekwencje?

Przewlekłe zaparcia u seniorów mogą prowadzić do poważnych konsekwencji. Ciągłe problemy z wypróżnianiem mogą nasilać objawy, takie jak uczucie pełności, wzdęcia, bóle brzucha i dyskomfort. Mogą również prowadzić do rozwoju hemoroidów, osłabienia mięśni odbytu, nietrzymania bądź zatrzymania stolca.

Przewlekłe zaparcia zwiększają ryzyko infekcji dróg moczowych i w rzadkich przypadkach mogą prowadzić do pęknięcia jelita. Ponadto wpływają negatywnie na jakość życia seniorów, ograniczając codzienne czynności i mając negatywny wpływ na samopoczucie. Ważne jest, aby odpowiednio zarządzać i leczyć przewlekłe zaparcia u seniorów. W niektórych przypadkach konieczna jest konsultacja z lekarzem w celu dokładnej diagnostyki.

Przewlekłe zaparcia: kiedy sięgnąć po poradę lekarza?

Zaparcia u seniorów mogą być uciążliwe i wpływać negatywnie na jakość życia. Istnieją pewne sytuacje, gdy warto sięgnąć po poradę lekarza. Pomyśli o konsultacji lekarskiej, jeśli:

• zaparcia utrzymują się przez dłuższy czas, pomimo prób wprowadzenia zmian w diecie i stylu życia,
• senior doświadcza silnych bólów brzucha, wzdęć lub innych niepokojących objawów w związku z zaparciami,
• zaparcia powodują znaczne trudności w codziennym funkcjonowaniu,
• występują inne niepokojące objawy, takie jak utrata masy ciała, utrata apetytu czy krwawienie z odbytu,
• senior cierpi na przewlekłe schorzenia, takie jak choroba Parkinsona, choroba jelit, cukrzyca czy niedoczynność tarczycy.

Domowe sposoby na zaparcia u osób starszych

Praca w opiece potrafi zaskakiwać. Seniorzy narażeni są na wiele przypadłości, a ich stan zdrowia może nagle ulec zmianie. Warto więc znać domowe sposoby na różnorodne przypadłości występujące u podopiecznych. W tym artykule przygotowaliśmy dla Was proste sposoby na zaparcia u osób starszych.

1. Zwiększ spożycie błonnika u seniora. Wprowadź do diety więcej pokarmów bogatych w błonnik, takich jak owoce, warzywa, pełnoziarniste produkty zbożowe. Błonnik pomaga w regulacji trawienia i poprawie ruchów jelit. Wyklucz z diety warzywa wzdymające.
2. Pilnuj ilości płynów, jaką wypija podopieczny. Upewnij się, że senior spożywa odpowiednią ilość płynów każdego dnia. Woda i inne napoje mogą pomóc w nawodnieniu organizmu i złagodzeniu zaparć. Mogą to być też soki owocowo-warzywne czy herbatki ziołowe. Senior powinien wypijać około 2-2,5 litra wody dziennie.
3. Pilnuj regularnych posiłków. Określony czas posiłków pomaga w prawidłowej pracy przewodu regularnego. Pilnuj, aby podopieczny jadł posiłki co 3-4 godziny.
4. Regularny ruch. Zachęć seniora do aktywności fizycznej, takiej jak spacery, gimnastyka. Zajęcia ruchowe dla seniorów to doskonały pomysł na utrzymanie zdrowego układu pokarmowego. U leżących seniorów warto włączyć fizjoterapię. Dobrym sposobem będą także ciepłe okłady czy masaż brzucha.
5. Zwróć uwagę na dietę seniora. Ogranicz spożywanie przetworzonych i tłustych pokarmów, które mogą utrudniać trawienie i przyczyniać się do zaparć.
6. Włącz probiotyki. Ich zastosowanie dostarcza organizmowi dobrych bakterii jelitowych. Włącz do diety seniora kefir, maślankę, jogurty czy kapustę kiszoną.
7. Regularne wypróżnianie. Zachęcaj seniora do regularnego chodzenia do toalety.

Bardzo dużą rolę w opiece osób starszych odgrywa zaufanie. Ważne jest, aby senior ufał swojemu opiekunowi i nie krępował się zwrócić do niego z problemem.

Przypominaj podopiecznemu, że zaparcia nie są wstydliwym problemem, a razem możecie zapobiec im szybciej i skuteczniej.

Jak zadbać o dietę podopiecznego? Dieta przy zaparciach

Co jeść
Owoce świeże i suszone
Warzywa bogate w błonnik
Pełnoziarniste produkty zbożowe
Orzechy i nasiona
Suszone owoce
Naturalne soki owocowe bez dodatku cukru
Jogurt naturalny i inne produkty mleczne z probiotykami
Zielone liściaste warzywa
Woda i inne napoje bezkofeinowe

 

Czego unikać
Przetworzona żywność
Biały chleb i produkty z białej mąki
Słodycze i produkty bogate w cukier
Tłuste potrawy
Napoje z kofeiną
Alkohol
Nabiał o wysokiej zawartości tłuszczu
Produkty bogate w sól

 

Pamiętaj, że to tylko przykład. Dieta seniora powinna być dostosowana do indywidualnych preferencji i potrzeb.

Twój podopieczny ma zaparcia, a Ty nie masz pomysłu na zdrowe posiłki?

Przygotowaliśmy dla Ciebie kilka szybkich propozycji:

• owsianka z płatków owsianych + siemię lniane i owoce,
• kanapki z pełnoziarnistym chlebem, plasterki indyka, sałatą i pomidorem,
• kawałki kurczaka z duszonymi warzywami + kasza jaglana,
• jogurt naturalny z dodatkiem płatków owsianych i orzechów,
• zupy warzywne (mogą być w formie kremu, np. krem z dyni),
• koktajl owocowo-warzywny,
• pieczona ryba, kasza jęczmienna + kapusta kiszona,
• suszone owoce + orzechy jako przekąska.

Sprawdź także, jaką dietę warto włączyć w przypadku biegunki u osoby starszej.

Czego nie robić przy zaparciach?

Przy zaparciach istnieje kilka ważnych rzeczy, których należy unikać. Jedną z nich jest nadużywanie środków przeczyszczających, zwłaszcza u osób starszych. Niektóre z tych środków mogą być zbyt agresywne dla organizmu seniora i powodować niepożądane skutki uboczne. Zamiast tego, warto stosować je z umiarem i zgodnie z zaleceniami lekarza.

Jeśli domowe sposoby na zaparcia nie przynoszą ulgi, warto skonsultować się z lekarzem. Przewlekłe zaparcia mogą być objawem poważnej choroby, dlatego istotne jest diagnozowanie ich pod nadzorem specjalisty. Lekarz może zalecić odpowiednie leki, zioła lub preparaty poślizgowe, które mogą być skuteczne w konkretnym przypadku.

Słowniczek polsko-niemiecki: Sposoby na zaparcia

Zaparcia – Die Verstopfung – (fər-ˈʃtoːpfʊŋ)
Stolec – Der Stuhl – (ʃtuːl)
Wypróżnienie – Die Darmentleerung – (ˌdaʁməntleˈɛʁʊŋ)
Twardy stolec – Der harte Stuhl -(ˌhaʁtə ʃtuːl)
Dyskomfort – Das Unwohlsein – (ʊnˈvoːlzaɪn)
Wzdęcia – Die Blähungen – (ˈblɛːʊŋən)
Odbijanie – Das Aufstoßen – (ˈaʊfʃtoːsən)
Przewód pokarmowy – Der Verdauungstrakt – (fɛɐ̯ˈdaʊʊŋstʁaːkt)
Styl życia – Der Lebensstil – (ˈleːbənʃtiːl)
Probiotyk – Das Probiotikum – (pʁoˈbi̯oːtɪkʊm)
Błonnik – Der Ballaststoff – (ˈbalastʃtof)
Nawodnienie – Die Flüssigkeitszufuhr – (ˌflʏsiːɡkaɪtsˈtsuːfuːɐ̯)
Dieta – Die Ernährung – (ɛɐ̯ˈnaːʁʊŋ)
Aktywność fizyczna – Die körperliche Aktivität – (ˌkœɐ̯pɐˈlɪçə ˌaktiˈviːtɛt)
Leki – Die Medikamente – (meˈdiːkamɛntə)
Konsultacja lekarska – Die ärztliche Konsultation – (ˌɛːʁt͡slɪçə kɔnˌzʊltaˈtsi̯oːn)
Objawy – Die Symptome – (ˈzʏmptoːmə)

 

 

Źródła

M. Grajek, K. Grabowska, M. Grot, A. Białek Dratwa, Ł. Oleszewski, Rola błonnika pokarmowego w aspekcie żywienia osób starszych
K. Dąbrowska, B. Wanot, K. Pilis, Starzenie się i dieta osób starszych,
Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej, B. Wojda, Zaparcia