Ostina > Blog > Biegunka u osoby starszej: przyczyny, objawy i leczenie

Data publikacji: 20 lutego, 2023

Biegunka u osoby starszej: przyczyny, objawy i leczenie

Kategoria: Zdrowie seniora

Ocena czytelników: 4.8

rozwolnienie u seniora

U osoby starszej nawet zwykłe rozwolnienie może okazać się niezwykle groźne. Długotrwała biegunka może stać się przyczyną odwodnienia organizmu. Jest to szczególnie niebezpieczne u osób starszych z chorobami współistniejącymi. W branży opiekuńczej wielu seniorów mierzy się już z chorobami wieku starczego.

Ostra postać biegunki może zagrażać nie tylko zdrowiu, ale nawet życiu seniora. Zwłaszcza osoby starsze są narażone na ten problem.

Wraz z wiekiem nasze jelita i cały układ trawienny spowalniają. Żołądek staje się dużo bardziej wrażliwy. Przy nieodpowiednie diecie lub silnej terapii farmakologicznej senior narażony jest na problemy trawienne.

Biegunki u osób starszych nie można lekceważyć. Opiekunka osób starszych powinna być przygotowana na taką ewentualność. W artykule przygotowaliśmy dla Ciebie opis oraz porady, jak poradzić sobie z biegunką u seniora. Dowiedz się, jak zatrzymać luźny stolec u osoby starszej.

Przyczyny biegunki u seniorów

Jako biegunkę określamy nadmierne oddawanie luźnego stolca. Zazwyczaj jest to nieuformowany, wodnisty kał, oddawany więcej niż 3 razy na dobę. Duża częstotliwość oddawania stolca może prowadzić do osłabienia organizmu seniora i wielu związanych z tym problemów.

Wyróżniamy dwie główne postacie rozwolnienia: biegunka ostra i przewlekła. W obu przypadkach jest ona bardzo groźna dla osoby starszej. Ważne jest więc dokładne poznanie jej przyczyn, objawów i postępowania w trakcie biegunki.

Przewlekła biegunka u osób starszych

Biegunka przewlekła to często występujące rozwolnienie. Może pojawiać się w wyniku stanów chorobowych. Przykłady chorób, które objawiają się biegunką: zespół jelita drażliwego, problemy z trzustką, rak jelita grubego. Przewlekła biegunka u osób starszych może trwać ponad 30 dni.

Ostra biegunka u seniora

Postać ostra biegunki przeważnie powstaje przez zakażenia wirusowe i bakteryjne. Może ona trwać nawet do 14 dni, co u osoby starszej może skutkować wycieńczeniem organizmu.

Ostra biegunka u osoby starszej może być także spowodowana niektórymi lekami lub występowaniem pasożytów. Jej przyczyną może być także spożycie niektórych pokarmów, np. surowe jaja, mięso czy owoce morza.

Objawy i skutki rozwolnień u osób starszych

Mogłoby się wydawać, że biegunka u osoby starszej to po prostu występowanie luźnego stolca. Objawów i przykrych dla osoby starszej skutków może być jednak wiele.

Przede wszystkim należy zwrócić uwagę na stolec. Ważne jest sprawdzenie, czy występują w nim:

  • niestrawione resztki pokarmu,
  • pasożyty,
  • krew,
  • śluz,
  • ropa

Typowymi objawami towarzyszącymi biegunce są osłabienie, gorączka, utrata apetytu i zmęczenie. W niektórych przypadkach może dojść do wymiotów, bólu brzucha, stolca z krwią i wzdęć. W przypadku częstych biegunek przewlekłych może wystąpić także szybka utrata masy ciała.

Biegunka z krwią

Co, jeśli w stolcu seniora występuje krew? Przyczynę krwawego rozwolnienia możemy rozpoznać po rodzaju krwi w kale:

  • Krew jasnoczerwona Sugeruje krwawienie z dolnego odcinka przewodu pokarmowego. Może wskazywać na żylaki odbytu.
  • Ciemna krew w kale Może powodować czarny kolor stolca. Sugeruje źródło krwawienia z wyższych odcinków układu pokarmowego (np. jelita). Pojawia się także przy wrzodach żołądka lub dwunastnicy.
  • Krew utajona w kale Nie jest to krew widoczna w stolcu, a badanie diagnostyczne. Pozwala ono na zlezienie w kale krwi niewidocznej gołym okiem. Najczęściej zalecane w diagnostyce chorób układu pokarmowego.

Jak zatrzymać rozwolnienie u osoby starszej? We wszystkich wyżej wymienionych przypadkach należy zgłosić się do specjalisty. Czytając dalej, dowiesz się, jak zatrzymać luźny stolec u seniora.

Więcej o tym jak postępować w razie wystąpienia biegunki usłyszysz w wypowiedzi dr n. med. Mirosława Gałęcka.

Pomoc w biegunce: jak zatrzymać rozwolnienie u osoby starszej?

Biegunka u osoby starszej to czas na zastosowanie lekkostrawnej diety. Pomoże ona w niwelowaniu problemów z jelitami i układem pokarmowym. Poniżej podpowiemy Ci, jak zatrzymać luźny stolec u seniora.

Jak zatrzymać biegunkę u starszej osoby?

Bardzo ważna jest odpowiednia podaż płynów. U osoby starszej nie można dopuścić do odwodnienia. Odwodnienie seniora może objawiać się zawrotami i bólem głowy, ciemnym kolorem moczu, a nawet skurczami mięśni. Niezwykle istotne okazuje się regularne podawanie płynów, ale też to, co osoba starsza będzie piła. Wskazana jest przede wszystkim woda, a także herbatki ziołowe (rumianek, mięta, szałwia). Na czas biegunki senior powinien zrezygnować z kawy, mocnej herbaty, soków i napojów gazowanych.

Nie wszyscy wiedzą jednak, jak zatrzymać luźny stolec u seniora. Zobacz, jakie produkty powinien jeść, a co lepiej wykluczyć z diety.

Dieta przy biegunce u starszej osoby

Czego nie jeść podczas biegunki?

  • ciemne pieczywo i produkty pełnoziarniste,
  • produkty bogate w błonnik pokarmowy,
  • surowe warzywa i owoce,
  • płatki owsiane,
  • produkty mleczne,
  • ostre przyprawy,
  • tłuste i smażone potrawy,
  • orzechy,
  • czekolada,
  • dżemy i konfitury,
  • miód,
  • słodycze

Czego nie jeść podczas biegunki

Wskazane produkty:

  • ryż biały i kleik ryżowy,
  • biszkopty bez cukru,
  • sucharki,
  • jasne pieczywo pszenne,
  • drobny makaron,
  • marchew gotowana,
  • mus jabłkowy,
  • banany,
  • gotowane ziemniaki

co jeść przy biegunce

Opieka osób starszych: biegunka u podopiecznego

Praca dla opiekunek osób starszych wiąże się z dużą odpowiedzialnością. Do ważnych obowiązków opiekunek osób starszych należy pomoc osobie starszej w codziennej higienie. Biegunka znacząco utrudnia tę czynność. Szczególnie trudne będzie to u osób niesamodzielnych i leżących.

Nie można jednak zaniedbać higieny osoby starszej na czas rozwolnienia. Nieprawidłowa higienizacja może doprowadzić do bolesnych odparzeń. Ważne jest częste mycie seniora oraz regularna wymiana chłonnych produktów higienicznych.

Biegunka: diagnostyka i leczenie

Ostra biegunka w wielu wypadkach ustępuje samoistnie. Jeśli jednak wiąże się z gorączką, bólem brzucha, czy wymiotami, potrzebny jest niezwłoczny kontakt z lekarzem. Może ona bowiem stanowić zagrożenie nie tylko dla zdrowia, ale i życia osoby starszej.

Kontakt z lekarzem rodzinnym pomoże w wyjaśnieniu przyczyn biegunki u starszej osoby. Specjalista dokona rozpoznania, zrobi pogłębiony wywiad i doradzi, jakie kroki podjąć dalej.

Mogą być to badania diagnostyczne lub podanie środków wspomagających łagodny przebieg biegunki i poprawę stolca. Lekarz rodzinny może też skierować do konkretnego specjalisty. W przypadku podejrzenia schorzeń związanych z układem pokarmowym będzie to gastroenterolog.

Zobacz również: „Inkontynencja moczowa

 

Słowniczek polsko-niemiecki

Poniżej znajdziesz listę wyrażeń, które mogą się przydać w przypadku biegunki.

  • biegunka, rozwolnienie – der Durchfall: [dɛɐ̯ ˈdʊʁçfal]
  • mieć rozwolnienie – Durchfall haben: [ˈdʊʁçfal ˌhaːbn̩]
  • luźny stolec – weicher Stuhlgang: [ˈvaɪçɐ ˈʃtuːlɡaŋ]
  • przewlekła biegunka – chronischer Durchfall: [kʁɔˈnɪʃɐ ˈdʊʁçfal]
  • ostra biegunka – akuter Durchfall: [aˈkuːtɐ ˈdʊʁçfal]
  • ból brzucha – die Bauchschmerzen: [diː ˈbaʊ̯xʃmɛrtsn̩]
  • osłabienie – das Unwohlsein: [das ˈʊnvoːlzaɪ̯n]
  • wymioty – das Erbrechen: [das ˈɛʁbʁɛçn̩]
  • gorączka – das Fieber: [das ˈfiːbɐ]
  • drżenie mięśni – Muskelzittern: [ˈmʊskl̩ˌtsɪtɐn]
  • dieta lekkostrawna – leichte Kost: [ˈlaɪ̯çtə ˈkɔst]
  • węgiel leczniczy – die Aktivkohle: [diː ˈʔaktiːkˌkoːlə]
  • układ pokarmowy – der Verdauungsapparat: [deːɐ̯ fɛɐ̯ˈdaʊ̯ʊŋsˌʔaparat]
  • odwodnienie – die Entwässerung: [diː ˈɛntˌvɛsərʊŋ]

Poćwicz wymowę słówek z naszym filmikiem poniżej:

Podsumowanie

Najlepsze sposoby na radzenie sobie z biegunką u starszej osoby. Sprawdź, jak zatrzymać luźny stolec:

  • nawadnianie,
  • podanie elektrolitów,
  • zastosowanie odpowiedniej diety,
  • monitorowanie objawów współtowarzyszących,
  • zastosowanie środków powstrzymujących biegunkę, np. węgiel leczniczy,
  • przy silnych biegunkach kontakt ze specjalistą.

Źródła

  • Grażyna Biesiada, Jacek Czepiel, Dominika Salamon, Tomasz Mach, Aleksander Garlicki, Klinika Chorób Zakaźnych Katedry Gastroenterologii, Hepatologii i Chorób Zakaźnych Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie, Zachorowanie na biegunkę infekcyjną w starszym wieku, tom 20, nr 1, 8–11 ISSN 1425–4956
  • Justyna Wasielica-Berger, Klinika Gastroenterologii i Chorób Wewnętrznych Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku, Ostra biegunka, Gastroenterologia Kliniczna 2018, tom 10, nr 1: 14–22

Najczęściej zadawane pytania

Czy leki mogą powodować rozwolnienia u osób starszych?

Przyjmowanie niektórych leków może powodować biegunkę u starszej osoby. Przy biegunce z objawami takimi jak gorączka czy wymioty należy skontaktować się z lekarzem.

Jak zatrzymać luźny stolec u osoby starszej?

Najlepsze sposoby na zatrzymanie biegunki u osoby starszej to podanie środków powstrzymujących i dieta lekkostrawna. Wskazane produkty to: biały ryż, kleik, sucharki i gotowana marchew. Senior nie powinien spożywać potraw tłustych i smażonych.

Ekspert Ostina Opieka

Magdalena Janiszewska

Jestem ekspertem z zakresu branży opiekuńczej. Na co dzień tworzę teksty blogowe dla Opiekunek osób starszych w Niemczech. Stale poszerzam wiedzę, aby rzetelnie przedstawiać warunki pracy w opiece seniora.

Oceń artykuł

Przygotowania do wyjazdu poznaj cenne wskazówki

Średnia ocen użytkowników: 4.8 / 5. na podstawie liczby głosów: 4

Spodobał Ci się ten artykuł?

Udostępnij go na facebooku

Podziel się swoją opinią

Pozycja boczna bezpieczna

Pierwsza pomoc dla seniora, czyli pozycja boczna ustalona

Poznaj kluczową umiejętność udzielania pierwszej pomocy seniorom. Dowiedz się, kiedy i jak poprawnie stosować pozycję boczną ustaloną.

Domowa opieka nad osobą leżącą

Domowa opieka nad osobą leżącą: Wygodnie i bezpiecznie w swoim otoczeniu

Codzienna opieka nad osobą leżącą to trudne zadanie. Od opiekunki wymaga się nie tylko pogody ducha, empatii i cierpliwości, ale też siły fizycznej. Chorego seniora nierzadko trzeba podnieść lub przenieść – a to nie wszystko. Dziś sprawdzimy, jak kompleksowo opiekować się leżącym podopiecznym. Zapraszamy do lektury!